Phương pháp làm bài thi trắc nghiệm môn Vật lí
Đề thi trắc nghiệm vật lí có đủ các dạng: trắc nghiệm kiến thức về lí thuyết (định luật, nguyên lí, quy tắc,…) trắc nghiệm về thực hành; trắc nghiệm về kĩ năng tính toán. Việc ôn tập và làm bài thi môn Vật lí như thế nào cho tốt, chắc hẳn sẽ luôn là vấn đề mà nhiều học sinh quan tâm trước kì thi THPT quốc gia.
a) Trắc nghiệm kiến thức về lí thuyết vật
lí. Trong quá trình học cần chú ý đến các hiện tượng vật lí có liên quan đến
kiến thức vật lí trong chương trình và ứng dụng kiến thức vật lí trong thực tế.
Đề thi trắc nghiệm sẽ khai thác tối đa các hiện tượng, khái niệm hoặc công thức
mà HS do chưa nắm kĩ và dễ bị nhầm lẫn. Chẳng hạn:
- Khái niệm cùng pha, lệch pha gữa các đại
lượng vật lí ( li độ, vận tốc, gia tốc, cường độ dòng điện, điện áp,…)
- Các khái niệm dao động điều hòa, dao động
tuần hoàn, dao động cưỡng bức, dao động tắt dần, dao động riêng, dao động duy
trì
- Tính chất và tác dụng của các bức xạ không
nhìn thấy
- Tính chất và ứng dụng của các loại sóng vô
tuyến điện
- Tính chất và ứng dụng của quang phổ liên
tục, quang phổ vạch, quang phổ hấp thụ.
Câu trắc nghiệm vật lí là loại câu không yêu
cầu thí sinh tính toán mà chỉ cần nắm chắc lí thuyết và biết vận dụng nó vào
trường hợp cụ thể để chọn phương án trả lời đúng.
b) Trắc nghiệm về thực hành bao gồm kĩ
năng quan sát hiện tượng vật lí ; thực hành thí nghiệm, nắm rõ trình tự tiến
hành thí nghiệm, cách hạn chế sai số; kĩ năng đọc hiểu đồ thị, vẽ sơ đồ và biết
cách mắc, lắp ráp theo sơ đồ, kĩ năng vận dụng kiến thức để giải thích hiện
tượng vật lí… HS cần lưu ý đến các dạng câu hỏi có liên quan đến sơ đồ mạch
điện, đồ thị.
c) Trắc nghiệm về kĩ năng tính toán, bao
gồm kĩ năng giải những bài tập ngắn, kĩ năng chuyển đơn vị…. HS cần dành nhiều
thời gian luyện tập với loài bài tập này. Câu trắc nghiệm loại này, đòi hỏi HS
phải vận dụng công thức hoặc lập phương trình để tính toán, chọn đáp số cần
tìm. Khác với bài toàn trong câu tự luận, bài toán trong câu trắc nghiệm thường
không dẫn đến hệ phương trình phức tạp mà chỉ một hoặc vài ba phép tính là có
thể tìm được đáp số hoặc khẳng định được đáp số là sai hay đúng.
d) Trắc nghiệm về kiến thức tổng hợp và
vận dụng cao, loại câu hỏi này đòi hỏi HS phải vận dụng nhiều kiến thức từ
nhiều chương, nhiều chủ đề, thậm chí liên quan đến các lĩnh vực khác nhau như
Vật lí, Hóa học, Sinh học, Âm nhạc,… để chọn được câu đúng. Loại câu hỏi này
đảm bảo độ phân hóa trình độ học sinh tốt hơn để các trường Đại học, Cao đẳng
thuận lợi hơn khi sử dụng kết quả thi làm căn cứ tuyển sinh.
2. Vài bí quyết để làm tốt bài thi trắc
nghiệm vật lí
Điều mà các học sinh lớp 12 thường băn khoăn
và lo lắng trước kì thi là có “cách nào” để làm tốt bài thi trắc nghiệm Vật lí
không ? Dưới đây là vài “bí quyết” HS cần quan tâm.
a) Đọc kĩ phần dẫn câu hỏi, tránh các
“bẫy” gây nhiễu (đề bài có thể cho những dữ kiện không cần thiết). Không được
bỏ sót một từ nào của phần dẫn để nắm thật chắc nội dung mà đề bài yêu cầu trả
lời. Cân nhắc để chọn phương án trả lời (chú ý về đơn vị, tính hợp lí của kết
quả).
b) Chú ý các từ phủ định như “không”;
“không đúng”; “sai” khi đọc phần dẫn của câu hỏi trắc nghiệm như : câu nào sau
đây là sai “…, đặc điểm nào sau đây không đúng ?... không có tính chất nào sau
đây?... (trong đề thi các từ này thường in đậm).
Ví dụ: Chu kì dao động của con lắc đơn
không phụ thuộc vào.
A. Chiều dài l của dây treo.
B. Độ lớn góc lệch của dây treo so với
phương thẳng đứng.
C. Khối lượng quả nặng.
D. Gia tốc trọng trường.
Chọn C.
Hướng dẫn: Nếu thí sinh không chú ý tới từ phủ
định “không” trong phần dẫn thì sẽ hiểu nhầm phần dẫn hỏi chu kì dao động của
con lắc đơn phụ thuộc vào yếu tố nào và sẽ bị phương án A hoặc D của phần lựa
chọn lôi cuốn vào bẫy ngay. Ở câu hỏi này, HS cần lưu ý, chu kì dao động điều
hòa của con lắc đơn được áp dụng khi thỏa mãn điều kiện góc lệch của dãy treo
phải nhỏ.
c) Đọc cả bốn phương án trình bày trong
phần lựa chọn, không bỏ bất cứ một phương án nào. Cần tránh những trường hợp
vừa đọc được một phương án đã cảm thấy đúng ngay và dừng không đọc các phương
án tiếp theo.
d) Đảm bảo đúng thời gian. Thời gian quy
định cho mỗi bài thi là một “thử thách” cần phải vượt qua. HS phải hết sức khẩn
trương, tiết kiệm thời gian. Cần hiểu rõ và vận dụng linh hoạt phương pháp loại
trừ và phỏng đoán khi làm bài trắc nghiệm để chọn nhanh câu trả lời mà không
cần phải mất nhiều thời gian tính toán.
e) Biết tạm bỏ qua những câu “rắc rối”, để
chuyển sang làm những câu khác “dễ hơn “, rồi quay trở lại làm những câu đó
sau. Không nên “sa lầy”, vào những câu làm mất quá nhiều thời gian, vì câu nào
cũng có số điểm như nhau. Mặt khác, nếu số câu hỏi còn nhiều mà thời gian làm
bài còn ít sẽ mất bình tĩnh dẫn đến làm sai nhiều.
f) Không bỏ sót hoặc để trống câu nào. Khi thời gian làm bài thi gần hết mà còn một số câu chưa giải quyết xong, nên quyết đoán nhanh phương án trả lời cho tất cả các câu, nhưng cũng đừng bỏ qua “quy luật xác suất” trong việc chọn phương án trả lời trắc nghiệm.
Copyright © 2021